Hỏi
Mẹ tôi vừa phẫu thuật ung thư vú. Tôi muốn hỏi làm thế nào để phòng ngừa và nhận biết bệnh này. Liệu mẹ tôi có thể sống được bao lâu? Bệnh có di truyền không? Có phải uống vitamin E và sữa đậu nành sẽ dễ bị ung thư tử cung?
Trả lời:
Đa phần ung thư vú được phát hiện là do chính bản thân người bệnh, khi họ nhận thấy một sự thay đổi ở tuyến vú. Bệnh có một số dấu hiệu như: thay đổi cấu trúc vú với u cục cứng không đau, sưng, da dày lên, núm vú lẹm vào, nhăn nhúm, có vẩy, lở loét, đau hoặc chảy nước. Thường gặp nhất đó là một khối u hay một chỗ dày cứng lên ở vú, không đau.
Cần nghĩ đến ung thư vú khi thấy bất kỳ khối u nào ở ngực người phụ nữ trên 30 tuổi, mặc dù khoảng 80% khối bất thường ở vú là lành tính. Khoảng 5-10% số ca ung thư vú là do di truyền.
Chúng ta không thay đổi được các rủi ro do di truyền hoặc gia đình, tuổi tác nhưng ta có thể thay đổi được nếp sống để giảm nguy cơ ung thư như:
- Ngưng thuốc lá; vận động cơ thể nhiều lần mỗi tuần; hạn chế uống rượu.
- Giới hạn thịt đỏ, giảm mỡ động vật dưới 30%; ăn nhiều rau trái cây có chất xơ.
- Giảm cân nếu quá mập, nhất là sau thời kỳ mãn kinh.
- Nếu định có con, nên có con sớm và cho con bú sữa mẹ trong nhiều tháng.
- Tự khám nhũ hoa hằng tháng; chụp nhũ ảnh hằng năm nếu trên 40 tuổi. Bạn có mẹ bị ung thư vú thì nên khám tổng quát thường xuyên hơn và hỏi ý kiến bác sĩ chuyên môn về thử nghiệm gene di truyền
Tự khám vú
Việc tự khám vú tại các thời điểm khác nhau trong tháng là điều rất quan trọng, giúp bạn nhanh chóng cảm nhận các thay đổi: Đứng trước gương, quan sát kỹ càng mỗi vú. Bạn giơ cánh tay vắt lên đầu và quay nghiêng hết bên này tới bên kia để có thể trông thấy đường nét vú khi đứng nghiêng. Kiểm tra xem da có bất cứ chỗ nào lún xuống hay nhăn lại không. Kiểm tra kỹ càng hai núm vú xem có tiết ra dịch gì không, hoặc có biến đổi kích cỡ, mầu sắc hay hình dáng không.
Chống nạnh hoặc đặt hai bàn tay lên phần ngực trên, ép bàn tay vào ngực để làm giãn các cơ ngực và nghiêng mình về phía trước. Kế đến, bạn nằm xuống trên một mặt phẳng, kê gối cho vai bên vú bạn đang khám hơi cao hơn bên kia một chút. Dùng lòng bàn tay và các ngón tay duỗi thẳng nhẹ nhàng khám rìa ngoài vú, di chuyển bàn tay theo chiều kim đồng hồ (bàn tay bên phải xoa nắn vú bên trái). Cánh tay bên kia thả lỏng bên mình. Sử dụng lòng bàn tay và các ngón duỗi thẳng để thăm khám.
Để khám vòng trong vú, bạn hãy giơ một cánh tay tới lên trên đầu, tay kia sờ nắn dọc theo phần trên xương đòn gánh và cả trong nách nữa. Lập lại cách làm nhu vậy cho vú bên kia.
Trong trường hợp vú của bạn rất lớn, hãy sử dụng cả hai tay - một bàn tay bên dưới để nâng vú lên trong khi bàn tay bên kia khám diện tích bên trên. Đổi tay để sờ nắn diện tích bên dưới.
Sữa đậu nành và vitamin E là thực phẩm cần thiết cho cơ thể. Bạn sử dụng mỗi ngày theo nhu cầu thiết yếu sẽ không phải là yếu tố nguy cơ gây ung thư vú.
Mẹ bạn đã được chẩn đoán ung thư vú và phẫu thuật. Việc bà còn sống thêm được bao lâu tùy thuộc vào nhiều yếu tố như hạch di căn, giai đoạn bệnh và loại ung thư. Quan trọng nhất là giai đoạn của bệnh, càng phát hiện ở giai đoạn sớm thì tiên lượng càng tốt.
