Wednesday, 01 November 2017 02:07

Một số tiến bộ về kỹ thuật xạ trị ung thư và ứng dụng trong lâm sàng

Read 23414 times

 

 

 

 

 

 

 

 

Giới thiệu sách

LêI TùA

 Nhê sù ph¸t triÓn cña khoa häc vµ c«ng nghÖ, thêi gian qua ®· cã rÊt nhiÒu kü thuËt hiÖn ®¹i ®Ó ®iÒu trÞ bÖnh ung th­ ®¹t hiÖu qu¶ cao vµ cøu sèng ®­îc rÊt nhiÒu bÖnh nh©n. HiÖn nay chóng ta cã nhiÒu ph­¬ng ph¸p ®Ó ®iÒu trÞ bÖnh nh©n ung th­, nh­ phÉu thuËt, hãa chÊt, x¹ trÞ, liÖu ph¸p tróng ®Ých, ®iÒu trÞ chuyªn biÖt cho tõng bÖnh nh©n... Tuy nhiªn x¹ trÞ vÉn lµ mét trong nh÷ng ph­¬ng ph¸p phæ biÕn ®èi víi hÇu hÕt c¸c bÖnh ung th­...

Cã thÓ nãi, x¹ trÞ lµ mét trong nh÷ng ngµnh øng dông kü thuËt h¹t nh©n m¹nh mÏ nhÊt. C¸c kü thuËt x¹ trÞ hiÖn cã nh÷ng tiÕn bé v­ît bËc vµ ®· gióp cho sù ph©n bè liÒu tèi ­u t¹i thÓ tÝch bia (khèi u) ®ång thêi gi¶m ®Õn møc tèi thiÓu sù nguy h¹i cho c¸c tæ chøc lµnh liªn quan. Tõ kü thuËt ph©n bè liÒu theo hai chiÒu (2-D); ba chiÒu (3-D) vµ ba chiÒu theo h×nh d¹ng khèi u (3D-CRT) ®Õn x¹ trÞ ®iÒu biÕn liÒu – IMRT; x¹ trÞ d­íi sù h­íng dÉn cña h×nh ¶nh - IGRT; x¹ trÞ c¾t líp – Tomotherapy; x¹ trÞ IMRT cã sö dông h×nh ¶nh PET/CT ®Ó m« pháng vµ x¹ trÞ b»ng “h¹t nÆng” (heavy ion) v.v.. ®· vµ ®ang ®­îc øng dông mét c¸ch réng r·i t¹i nhiÒu n­íc trªn thÕ giíi.

T¹i ViÖt Nam, ngµnh x¹ trÞ ®­îc coi lµ ®ang trong giai ®o¹n ph¸t triÓn. ViÖc sö dông c¸c thiÕt bÞ x¹ trÞ cho bÖnh nh©n ung th­ tuy ®· ®­îc tiÕn hµnh trong mét thêi gian kh¸ dµi nh­ng kü thuËt cßn kinh ®iÓn vµ ®¬n gi¶n. Cïng víi sù gia t¨ng nhanh chãng sè l­îng bÖnh nh©n ung th­ h»ng n¨m, nhu cÇu vÒ c¸c thiÕt bÞ x¹ trÞ cho c¸c c¬ së ung b­íu ë n­íc ta còng kh«ng ngõng t¨ng lªn. Ngoµi ra, víi tèc ®é ph¸t triÓn nhanh chãng cña khoa häc vµ c«ng nghÖ, nhiÒu thiÕt bÞ x¹ trÞ hiÖn ®¹i còng ®· cã mÆt t¹i ViÖt Nam. §Ó ®¸p øng sù ph¸t triÓn ®ã, tµi liÖu ®Ò cËp ®Õn nh÷ng kiÕn thøc c¬ b¶n vµ c¸c thiÕt bÞ x¹ trÞ ®ang ®­îc ¸p dông lµ cÇn thiÕt cho c¸c b¸c sü chuyªn ngµnh ung b­íu, y häc h¹t nh©n, c¸c kü s­, c¸n bé kü thuËt, sinh viªn...

V× lý do ®ã, quyÓn s¸ch "Mét sè tiÕn bé vÒ kü thuËt x¹ trÞ ung th­ vµ øng dông trong l©m sµng" ®­îc ra ®êi. VÒ néi dung, quyÓn s¸ch ®Ò cËp ®Õn nh÷ng kiÕn thøc c¬ b¶n còng nh­ chuyªn s©u vÒ vËt lý trong x¹ trÞ ung th­, vÒ nh÷ng ph¸t triÓn cña c¸c kü thuËt hiÖn ®¹i cïng nh÷ng trang thiÕt bÞ cÇn thiÕt ®Ó thùc hiÖn nh÷ng kü thuËt ®ã. Tµi liÖu còng tr×nh bµy nh÷ng kiÕn thøc vÒ sinh häc bøc x¹ vµ cã thÓ xem nh­ lµ c¬ së cña viÖc chØ ®Þnh vµ ph©n bè liÒu trong x¹ trÞ. Ngoµi ra tµi liÖu còng ®Ò cËp ®Õn nh÷ng tiÕn bé vÒ kü thuËt x¹ trÞ vµ mét sè øng dông trong thùc tiÔn ®iÒu trÞ cho c¸c bÖnh nh©n ung th­. Tuy nhiªn do dung l­îng cña cuèn s¸ch, còng nh­ thêi gian ®Ó biªn tËp… nªn trong phÇn øng dông l©m sµng chóng t«i míi ®Ò cËp tíi viÖc ®iÒu trÞ mét sè bÖnh ung th­ ®­îc ¸p dông kü thuËt x¹ trÞ IMRT. Nh÷ng phÇn øng dông kh¸c sÏ ®­îc tr×nh bµy trong nh÷ng lÇn t¸i b¶n sau.

MÆc dï c¸c t¸c gi¶ ®· dµnh nhiÒu thêi gian vµ t©m huyÕt ®Ó hoµn thµnh tµi liÖu nµy nh­ng ch¾c h¼n vÉn cßn kh«ng khái thiÕu sãt. Chóng t«i rÊt tr©n träng vµ mong nhËn ®­îc nh÷ng ®ãng gãp quý b¸u cña b¹n ®äc ®Ó tµi liÖu ®­îc hoµn thiÖn h¬n trong nh÷ng lÇn t¸i b¶n sau.

 

                                                                Hµ Néi, th¸ng 7 n¨m 2011

 

 

Tóm tắt sách

  MỤC LỤC

 

PHÇN I. c¬ së vËt lý, sinh häc vµ c¸c thiÕt bÞ chñ yÕu trong x¹ trÞ ung th­Ư

11

CH¦¥NG 1. tÝnh chÊt chung cña mét sè lo¹i bøc x¹

12

1. TÝnh chÊt vËt lý cña c¸c lo¹i bøc x¹

12

2. Tư­¬ng t¸c cña bøc x¹ ion ho¸ víi vËt chÊt

12

CH¦¥NG 2. c¬ së vËt lÝ trong x¹ trÞ ung th­

21

1. Giíi thiÖu

21

2. §o liÒu lư­îng x¹ trÞ tõ xa

21

3. Nh÷ng kh¸i niÖm c¬ b¶n vÒ VËt lý x¹ trÞ

22

4. C¸c vïng thÓ tÝch liªn quan trong x¹ trÞ

25

CH¦¥NG 3. sinh lý häc khèi u

29

1. Sinh lý häc khèi u

29

2. C¸c m« h×nh ph¸t triÓn t¨ng sinh

29

3. Mét sè ®Æc tÝnh cña c¸c tÕ bµo ung th­

31

4. Chu kú tÕ bµo

33

5. C¸c thuéc tÝnh ph¸t triÓn khèi u

35

6. Mét sè kh¸i niÖm vÒ sù ph¸t triÓn khèi u

36

7. C¸c hormon sinh ung thư­

41

8. C¸c hãa chÊt g©y ung thư­

42

9. HÖ thèng ph©n lo¹i ung th­ư

45

10. Nh÷ng khèi u ¸c tÝnh hÖ t¹o m¸u

46

11. Nh÷ng u Lympho ¸c tÝnh

46

12. C¸c ®ư­êng lan trµn cña khèi u

47

13. Lan táa trùc tiÕp

47

14. Lan táa do di c¨n

48

15. C¸c yÕu tè chñ thÓ vµ ®iÒu trÞ ®ãng vai trß như­ nh÷ng thay ®æi di c¨n

51

16. Nh÷ng khÝa c¹nh kh¸c cña qu¸ tr×nh di c¨n

52

CH¦¥NG 4. c¬ së sinh häc phãng x¹

53

I. t¸c dông sinh häc cña tia x¹

53

1. C¬ së sinh häc cña ®iÒu trÞ tia x¹

53

2. T­ương t¸c cña bøc x¹ ion ho¸ víi c¬ thÓ sèng

53

3. C¸c ®Æc trư­ng cña qu¸ tr×nh truyÒn n¨ng l­ưîng cña bøc x¹ cho vËt chÊt.

56

II. c¬ së ®¸p øng sinh häc phãng x¹ tÕ bµo lµnh vµ tÕ bµo u

60

1. ý nghÜa

60

2. C¬ chÕ tiªu diÖt tÕ bµo

61

3. Mét sè m« h×nh vÒ sinh häc phãng x¹

63

4. Kh¸i niÖm "4 t¸i t¹o" cña sinh häc phãng x¹

75

5. MÉu phư­¬ng tr×nh tuyÕn tÝnh bËc hai khi tÝnh ®Õn sù t¨ng sinh cña khèi u

78

6. C¸c m« h×nh ®¸p øng cña c¸c tÕ bµo lµnh vµ tÕ bµo u

84

7. Kh¸i niÖm "4 liÒu l­ưîng" - 4d (dose) trong x¹ trÞ

98

ch­¦¬ng 5. nguyªn lý m¸y gia tèc x¹ trÞ ung thƯ­

101

1. Giíi thiÖu chung

102

2. §iÒu khiÓn n¨ng lư­îng gia tèc electron

106

3. Nguån cung cÊp sãng cao tÇn

111

4. Nguyªn lý t¹o chïm tia electron

119

5. §Çu m¸y ®iÒu trÞ

128

6. HÖ thèng kiÓm so¸t liÒu lư­îng

133

7. KiÓm tra kü thuËt trư­íc ®iÒu trÞ

141

8. ChuÈn hÖ thèng kiÓm so¸t liÒu l­ưîng

149

9. NghiÖm thu vµ kiÓm chuÈn m¸y gia tèc

155

cHƯƠNG 6. quy tr×nh kiÓm chuÈn, nghiÖm thu kü thuËt hÖ thèng m¸y gia tèc x¹ trÞ

162

Giíi thiÖu

162

Phư­¬ng ph¸p ®o liÒu chïm tia X

163

§o liÒu chïm electron

165

X¸c ®Þnh n¨ng l­îng chïm electron

166

KÕt qu¶

166

CH¦¥NG 7. mét sè ®Æc trƯ­ng c¬ b¶n cña chïm electron trong m¸y gia tèc x¹ trÞ

170

I. øng dông l©m sµng cña c¸c chïm electron

170

1. C¸c chïm electron n¨ng l­ưîng cao h¬n 20 MeV

172

2. C¸c ®Æc tÝnh cña chïm electron

173

II. Qu¸ tr×nh mÊt n¨ng lƯ­îng cña electron

189

1. Sù mÊt n¨ng l­ưîng do va ch¹m

190

2. Hao phÝ n¨ng l­ưîng do bøc x¹

191

III. ph©n bè chïm tia electron trong bÖnh nh©n

193

IV. HIÖU øNG T¸N X¹ NG¦îC

194

1. T¸n x¹ ng­ưîc phô thuéc n¨ng lư­îng chïm tia

195

2. T¸n x¹ ng­ưîc phô thuéc sè nguyªn tö Z

196

3. Kh¶ n¨ng ®©m xuyªn cña electron t¸n x¹ ng­ưîc

196

4. Sù kh«ng ®ång ®Òu cña chu vi c¬ thÓ

197

CH¦¥NG 8. m¸y m« pháng x¹ trÞ

199

I. m¸y m« pháng (simulator) x¹ trÞ

199

1. Nh÷ng c«ng viÖc tr­ưíc khi tiÕn hµnh Simulator

199

2. Tư­ thÕ bÖnh nh©n

199

3. §Þnh vÞ tr­ưêng chiÕu

201

4. §Þnh hư­íng chïm tia

201

5. T¹o th«ng tin, tư­ liÖu ®Þnh vÞ trư­êng chiÕu x¹

202

6. C¸c ®­ưêng chu vi ngoµi cña bÖnh nh©n

202

7. C¸c dông cô bï - trõ m« khuyÕt

202

8. C¸c khèi che ch¾n th«ng dông

203

9. Chôp CT lËp kÕ ho¹ch ®iÒu trÞ

204

10. Khu tró thÓ tÝch bia

205

11. LËp kÕ ho¹ch ®iÒu trÞ b»ng Computer

205

12. Chôp Simulator kiÓm tra

206

13. Thùc hiÖn kÕ ho¹ch ®iÒu trÞ

206

II. vai trß cña m« pháng c¾t líp (ct simulator - ct sim) trong lËp kÕ ho¹ch x¹ trÞ

207

yªu cÇu l©m sµng

207

Sù ph¸t triÓn cña kü thuËt lËp kÕ ho¹ch x¹ trÞ víi sù trî gióp cña CT

208

§Æc tr­ưng kü thuËt m¸y CT Sim

210

t sè ®Æc tr­ng kü thuËt

211

Mét sè kh¸i niÖm c¬ b¶n dïng trong quy tr×nh Scanning

214

TÝnh n¨ng chuyªn m«n cña CT Sim

215

CH¦¥NG 9. X¹ trÞ ¸p s¸t

216

1. Giíi thiÖu lÞch sö

216

2. Mét sè kü thuËt ®iÒu trÞ dïng c¸c nguån Radium

216

3. C¸c ®¬n vÞ vµ thuËt ng÷ th­ưêng dïng

219

CH¦¥NG 10. sù ph¸t triÓn cña kü thuËt míi trong x¹ trÞ

225

I. nh÷ng kü thuËt míi vÒ ph©n bè liÒu x¹ trÞ

225

1. X¹ trÞ ®Þnh vÞ vµ x¹ phÉu ®Þnh vÞ (SRS vµ SRT)

226

2. Kü thuËt x¹ trÞ ®iÒu biÕn cư­êng ®é (hay liÒu l­ưîng - IMRT)

227

3. §iÒu trÞ b»ng chïm h¹t proton

229

4. §iÒu trÞ theo h×nh th¸i khèi u b»ng chïm h¹t neutron

230

5. §iÒu trÞ b»ng chïm nguyªn tè Boron b¾t neutron (BNCT)

231

6. §iÒu trÞ b»ng c¸c h¹t nÆng

232

7. X¹ trÞ ¸p s¸t suÊt liÒu cao - HDR

232

8. X¹ trÞ ¸p s¸t theo xung liÒu l­ưîng - PB

232

9. X¹ trÞ ¸p s¸t víi nguån 252Cf

233

10. C¸c thiÕt bÞ chôp (port) phim ®iÖn tö kiÓm tra trong ®iÒu trÞ

233

II. mét sè øng dông míi cña x¹ trÞ ung th­

234

1. Sù tho¸i ho¸ ®iÓm vµng

234

2. Phßng ngõa sù t¸i co th¾t m¹ch

234

ch­¬ng 11. sù ph¸t triÓn cña kü thuËt x¹ trÞ tõ 2-d sang 3-d, imrt vµ nh÷ng yªu cÇu chung

236

 

1. Giíi thiÖu

236

2. X¹ trÞ 3D theo h×nh d¹ng khèi u (3-D CRT)

237

3. C¬ së l©m sµng vÒ ¸p dông kü thuËt x¹ trÞ 3-D CRT

240

4. Thùc hµnh l©m sµng kü thuËt x¹ trÞ 3-D CRT

244

5. Nh÷ng yªu cÇu vÒ huÊn luyÖn, ®µo t¹o c¸n bé chuyªn m«n

254

6. Chư­¬ng tr×nh kiÓm so¸t vµ ®¶m b¶o chÊt l­ưîng x¹ trÞ (QA-QC) cho kü thuËt 3-D CRT

257

CH¦¥NG 12. x¹ trÞ ®iÒu biÕn liÒu (intensive modulated radiation therapy- iMrt)

259

1. Giíi thiÖu

259

2. øng dông l©m sµng cña kü thuËt IMRT

260

3. Nh÷ng yªu cÇu quan träng cña kü thuËt IMRT

262

4. Nh÷ng yªu cÇu ¸p dông IMRT trong l©m sµng

264

CH¦¥NG 13. kü thuËt x¹ trÞ jo - imrt

274

1. Giíi thiÖu

274

2. IMRT- JO lµ g×?

274

3. Tèi ­u hãa kü thuËt x¹ trÞ lµ g×?

278

4. Quy tr×nh thùc hiÖn

278

5. Trang thiÕt bÞ cÇn thiÕt ®Ó triÓn khai JO-IMRT

279

CH¦¥NG 14. x¹ trÞ b»ng h¹t nÆng

288

1. Nguyªn lý cña x¹ trÞ h¹t nÆng

288

2. C¬ së vËt lý x¹ trÞ b»ng chïm Proton

290

CH¦¥NG 15. hÖ thèng chôp c¾t líp b»ng positron - pet

300

1. Nguyªn lý chôp h×nh vµ cÊu t¹o cña m¸y PET vµ PET/CT

300

2. Dư­îc chÊt phãng x¹ dïng cho m¸y PET vµ PET/CT

311

3. Nguyªn lý c¬ b¶n cña ghi h×nh khèi u b»ng m¸y PET (Positrron Emision Tomography)

315

4. Vai trß cña PET, PET/ CT trong ung thư­

318

CH¦¥NG 16. vai trß cña pet/ct trong lËp kÕ ho¹ch x¹ trÞ

319

1. Giíi thiÖu

319

2. Vai trß cña PET/CT

320

3. H×nh ¶nh PET

323

4. T¸c ®éng cña h×nh ¶nh PET ®èi víi kÕt qu¶ ®iÒu trÞ

328

5. Mét sè ca l©m sµng sö dông h×nh ¶nh PET/CT m« pháng x¹ trÞ

330

PHÇN II. øNG DôNG Kü THUËT X¹ TRÞ §IÒU BIÕN LIÒU- IMRT TRONG L¢M SµNG

333

Ch­Ư¬ng 1. UNG TH¦ VßM

334

ChƯ­¬ng 2. ung thƯ­ thanh qu¶n - h¹ häng

341

Ch­Ư¬ng 3. ung thƯ­ hèc mòi vµ xoang c¹nh mòi

350

ChƯ­¬ng 4. u nao

358

Ch­¦¬ng 5. ung th­Ư phæi

364

Ch¦­¬ng 6. ung thƯ­ thùc qu¶n

370

Ch¦­¬ng 7. u trung thÊt

375

Ch¦­¬ng 8. ung th­Ư vó

380

Ch­¦¬ng 9. ung th­Ư trùc trµng

386

Ch¦­¬ng 10. ung thƯ­ tuyÕn tiÒn liÖt

391

 

Download

 Sách này hiện không có bản download


 

Tem dan Don vi Gen tri lieu 1

logo bach mai 2

Tiêu điểm

Hỗ trợ  

Joomla Templates and Joomla Extensions by ZooTemplate.Com
Hotline: 1900575758 phím 2

Clip

Đối tác chiến lược

chung cư imperia garden

Hình ảnh tiêu biểu

Đối tác chiến lược

chung cư imperia garden

Thống kê

Members : 18304
Content : 1268
Web Links : 3
Content View Hits : 358444